Additieven op etiketten
"misleiden" de in verwarring gebrachte conusument
* © The Times 5 februari 2004 *
Door Valerie Elliott
valerie.elliott@thetimes.co.uk
Redacteur Consumentenzaken
Vertaling: Ed Gunneweg
Producenten misleiden de consument omtrent de hoeveelheid additieven die zij in voeding en dranken gebruiken met een verwarrende omschrijving op etiketten, beweren actievoerders.
Ze zeggen dat de omschrijving van ingrediënten op sommige etiketten meer lijken op "een scheikundig experiment dan iets dat je zou willen eten."
De Voedingsbonden eisen nieuwe regels om er zeker van te zijn dat alle additieven die in voeding gebruikt worden, zoals zoetstoffen, kleurstoffen, smaakstoffen en verdikkingsmiddelen - duidelijker worden aangegeven. Men maakt er zich bezorgd over dat het voor mensen die bepaalde additieven proberen te vermijden, gewoonlijk om gezondheidsredenen, onmogelijk is om ze te identificeren. In een onderzoek onder 2000 mensen zei eenderde dat ze additieven probeerden te vermijden maar dat ze niet op de lijst met ingrediënten te vinden waren.
Volgens de voedingsbond zoeken sommigen naar de E-nummers die ze willen vermijden, zoals E211. Op het etiket staat dan "Natriumbenzoaat", dat hetzelfde is maar dat ze niet herkennen. Verwarrender is een mengsel van additiefnamen en E-nummers. Een product kan de naam van een emulgator zoals Xantaangom bevatten, dat gebruikt wordt om voeding meer massa te geven, terwijl tevens E621 staat vermeld, dat MSG (monosodium glutaminaat) betekent, een additief dat reacties kan doen ontstaan variërend van ademnood tot verdoofd gevoel en ontzettend warm krijgen.
Een onderzoek in de nieuwste editie van het Consumentenblad Which? ontdekte dat honderden additieven goedgekeurd zijn voor een groot aantal geliefde producten. Ze worden gebruikt voor heldere kleuren en om producten meer houdbaar, smakelijker sappiger en gladder te maken.
De bond zegt: "Ondanks de onderzoeken naar de veiligheid hoort men regelmatig dat sommige additieven voor bepaalde gezondheidsproblemen kunnen zorgen." Recente onderzoeken spreken hun bezorgdheid uit over het verband dat is aangetoond tussen hyperactiviteit en woedeaanvallen bij kinderen en het gebruik van sommige kleur- en smaakstoffen. Deze bevindingen zijn echter niet doorslaggevend, en het Voedingsbureau heeft verder onderzoek bevolen.
Bezorgdheid over de neveneffecten van additieven zorgde kortgeleden voor het uit de supermarkt terugroepen van een groot aantal producten die een Indiaas chilipoeder bevatte waar aan een rode kleurstof was toegevoegd bekend als Sudan I. Deze kleurstof is bij de Europese voedsel productie verboden omdat met denkt dat het kankerverwekkend is. Een recent onderzoek bij Indiase restaurants in een deel van het land werd ontdekt dat 60% van het gerecht Tikka Massala een hoeveelheid kleurstof bevatte die zich boven het toegestane limiet uitkwam. De voedingsbond keurt het goed dat additieven nodig zijn om het hele jaar door te voorzien in voeding die veilig en gemakkelijk is. Maar het betwist de noodzaak voor additieven om voeding meer kleur te geven, en om "echte" ingrediënten te vervangen, of om 'junk food' er goed en gezonder uit te laten zien.
De bond gelooft dat het belangrijk is om duidelijker etiketten te hebben zodat kopers de producten op een juiste manier kunnen vergelijken. Het onderzoek in het blad "The Which" komt tot de conclusie: "Er bestaat nog steeds bezorgdheid over bepaalde additieven en onze reportage toont aan dat het al te gemakkelijk is ze onwetend te gebruiken. "We zijn ook bezorgd over het aantal gevallen waarin voeding en drank de toegestane hoeveelheid additieven overschrijdt. Fabrikanten moeten stappen ondernemen om te beloven dat zij zich altijd aan de regels zullen houden."
De campagne voor duidelijker etikettering wordt gesteund door organisaties zoals het Landelijk Bureau voor de voeding, de onafhankelijke Commissie voor de voeding en de Steungroep voor Hyperactieve Kinderen. Ed Mayo voorzitter van de NCC zei: "Op dit moment hebben mensen een wetenschappelijk graad nodig en moeten ze gaan winkelen met een vergrootglas in hun achterzak om alle informatie op etiketten uit te kunnen leggen."
Een woordvoerster voor de Commissie voor de voeding zei dat ze al gedurende langere tijd campagne voeren voor meer informatie over additieven en betere etiketten. Ze hebben ook een boek gemaakt, "Dump the Junk" dat advies geeft aan ouders die bezorgd zijn over het voedsel dat hun kinderen eten.
Martin Paterson, vice-voorzitter van de voeding en dranken federatie, die de voedingsindustrie vertegenwoordigd, zei dat het gebruik van additieven aan strikte veiligheidsnormen was gebonden. "Het etiketteren van additieven wordt geregeld door etiketteringinstructies van de EU. Britse fabrikanten zijn constant op zoek naar de beste manier om met deze richtlijnen informatie over producten te verstrekken. Meer informatie wordt vaak verstrekt via reclame, richtlijnen voor klanten en websites." Hij zei dat de fabrikanten vaak veel informatie op een heel klein etiket moeten vermelden en soms was het makkelijkere om eenvoudige beschrijving met nummers te geven dat met ingewikkelde namen.
.. E621, of monosodium glutaminaat, soms MSG, een smaakversterker. Barbecuekruiden, Noodles, bijna alle zoutjes en snacks bevatten E621. Sommige producten vermelden echter het woord monosodium glutaminaat. Het wordt gebruikt in: Sauzen, instant soep, worst, en allerlei kant en klare producten. Oorspronkelijk werd het gewonnen uit Japans zeewier; commercieel uit pulp van suikerbieten en graangluten. De effecten zijn: hartkloppingen, roodheid, duizeligheid, verdoofd gevoel, misselijkheid, migraine, zwakte in de bovenarmen en pijn in de nek.
.. Tartrazine of E102: geeft een geel/oranje kleur. Wordt gebruikt in: mousserende dranken, marsepein, erwten in blik, cake en snoep. Effecten: kan een reactie bij mensen oproepen die gevoelig zijn voor aspirine of bij mensen met astma zoals huiduitslag, hooikoorts, ademhalingsproblemen, wazig zien en paarse vlekken. Kan bij kinderen slapeloosheid veroorzaken.
.. E104 of knoeien geel: normale voedingskleurstof. Wordt gebruikt in: gerookte schelvis en advocaat. Afkomstig van een synthetische koolteer kleurstof. Effecten: kan gevaarlijk zijn voor mensen met astma of die gevoelig zijn voor aspirine.
.. E951 of Aspartaam: een intensieve laag calorische zoetstof, 200 maal zo zoet als suiker. Wordt gebruikt in: mousserende dranken, soepen, tandpasta, kauwgom, vitamines en medicijnen. Effecten: wordt in verband gebracht met hersentumoren, hoofdpijn, epileptische insulten en duizeligheid. De Europese Commissie heeft geoordeeld dat het veilig is. Alleen gevaarlijk wanneer iemand 14 blikjes frisdrank gezoet met aspartaam drinkt.
De hoeveelheden staan echter niet op de etiketten zodat de opname niet nagegaan kan worden.
Hoe kunnen etiketten minder verwarrend zijn? Stuur uw email naar
debate@thetimes.co.uk of © The Times 5 Feb 2004