Een broodje aap met cola light
* *
Door Dennis Rodie
Je gaat iedere dag gehoorzaam naar je kantoor. Groet iedereen beleefd en schuift achter je opgeruimde bureau aan, klaar om je dagelijkse taken voor de levensmiddelenindustrie te voltooien. Plotseling rinkelt de telefoon en is er iemand die bang aan je vraagt of "aspartaam" gevaarlijk is.
Je schrikt omdat je: a) niets afweet van aspartaam, of b) je wel iets hoort te weten of c) liegt en vertelt dat het gewoon bangmakerij is. Je probeert de beller gerust te stellen. Moeilijke problemen ontwijken is immers je opgave. Dus neem je daarna meteen een kijkje op het internet en de rust neemt snel over. Het zijn allemaal maar geruchten. Conspiracy zaaiers. Je besluit zelfs enkele artikelen door te lezen en er zelf iets over te schrijven. Dat kan je dan de volgende keer gewoon voorlezen of doorsturen. En je hebt iets dat je bij de volgende personeelsvergadering kan laten zien aan je baas en collega's.
Natuurlijk brengt het internet alle mogelijke artikelen voort. Het is gemakkelijk om iemand aan te vallen op voorbarige conclusies. Er zijn mensen die beweren dat er een complot achter de moord op John F. Kennedy schuilt. Er zullen ook wel individuen schrijven dat Elvis Presley de werkelijke moordenaar van JFK is, compleet met een theorie. Om nu zo'n 'artikel' te gebruiken om de hele complottheorie op JFK af te schuiven als onzin, wordt geprobeerd met aspartaam. Een rookgordijn om de consument weer terug in zijn slaap te wiegen. Aspartaam is geen gezonde 'toevoeging'. Het was nota bene ooit door het Pentagon op een lijst gezet als een potentieel biochemisch wapen. (Committee for the National Institute for the Environment, "Food Additive Regulations: A Chronology," Congressional Research Service, Updated Version, September 13, 1995.) Er is genoeg bewijs dat aspartaam problemen veroorzaakt. Er bestaan duizenden goed gedocumenteerde gevallen van aspartaamvergiftiging. Net zoals er genoeg bewijs is dat tabak schadelijk voor je gezondheid is. Dat de tabaksindustrie er bijna alles aan heeft gedaan om dat te verbergen, gebeurt ook met aspartaam, dat ooit door Monsanto met succes de wereld heeft veroverd. Die willen tenslotte geen miljarden verliezen. Daarom wordt er veel tijd en geld besteedt om de illusie dat aspartaam een veilige toevoeging is te handhaven. Want zolang het je lukt om twijfel te zaaien, krijgt de autoriteit van het volk altijd het voordeel van de twijfel. En het is een persoonlijke overwinning voor de fabrikanten om het aspartaamschandaal op de populaire urban legend -de broodjes aap- sites te krijgen.
Daar word je verteld dat je als je een 75 kilo zware man bent abnormale hoeveelheden blikjes Light moet drinken, wel 375 blikjes Cola Light binnen enkele uren, volgens Urban Legend Zeitgeist. Hoe komen ze tot die conclusie? Door simpel rekenwerk. Een blikje Light bevat 200 mg aspartaam waarvan 1/10 deel wordt omgezet in methanol. En methanol komt voor in tomatensap, zelf 5 keer zo veel. De altijd aanwezige vergelijking dat methanol ook in natuurlijk voedsel voorkomt wordt gebruikt als argument dat methanol in aspartaam geen schade kan veroorzaken. Feit is dat methanol in natuurlijk voedsel de beschermer pectine heeft. Aspartaam heeft dat niet. Er wordt gesteld dat 1 gram methanol per kilo lichaamsgewicht methanol vergiftiging veroorzaakt (*). Dat is dus 75 gram voor de man van 75 kilogram. 75 gram gedeeld door 20 mg is 375 blikjes. Als het aan Urban Legend Zeitgeist ligt mogen ze de "acceptable daily intake" (ADI: aanvaardbare dagelijkse inname) wel verhogen tot 133 mg per kilo lichaamsgewicht omdat zelfs één studie (zonder bronverwijzing) liet zien dat 10.000 mg aspartaam bij een aantal proefpersonen geen negatieve effecten liet zien; bij 75 kilo zware mannen. Wat fijn dat die er zijn. Dat er veertig kilo lichte tieners rondlopen die bezeten zijn om grote hoeveelheden Light drinken, wordt zelden als voorbeeld gebruikt. De wettelijk vastgestelde ADI voor aspartaam in Europa is 40 mg/kilo lichaamsgewicht en stelt dus voor hen een maximum van 1600 mg aspartaam. Oftewel 8 blikjes, oftewel, één 2,5 liter fles Cola Light.
Een kind van twintig kilo 4 blikjes oftewel anderhalf liter fles Light. Daar komt nog bij dat zij dan niet één van de 9000 andere aspartaamartikelen consumeren. En dan gaat het niet uitsluitend meer om light-producten. PepsiMax bijvoorbeeld bevat ook aspartaam. Volgens NutraSweet ligt het gemiddelde gebruik bij aspartaamconsumenten op 1-3 mg/kg. Daar wordt overigens geen voorbeeld bij gegeven. Dat doe ik dan maar. Dat is dus een 200 kilo zware man met één blikje. Voor een kind van 20 kilo: één tot drie slokken Cola light. Vertrouw jij een bedrijf dat zo met cijfers goochelt als ze beweren dat het om een volstrekt veilig voedingsmiddel gaat? Bijna al het onafhankelijk onderzoek in aspartaam laat problemen zien bij consumptie. Ralph Walton, MD (voorzitter Center for Behavioral Medicine, Professor of Clinical Psychiatrie Northeastern Ohio Universities College of Medicine) analyseerde 164 studies in de medische literatuur die relevant waren voor de veiligheid voor mensen. 74 van die studies waren gefinancierd door de aspartaam- industrie en 90 studies zonder industriegeld.
Van de 90 industrieonafhankelijke studies waren er 83 (92%) die één of meer problemen met aspartaam lieten zien. Van de 7 studies die geen problemen lieten zien waren er 6 uitgevoerd door de FDA. Dat er mensen in de FDA werken voor, tijdens en na de goedkeuring van aspartaam met belangen in de aspartaam-industrie is al eerder aangetoond. De FDA is in deze dus niet echt onafhankelijk.
Van de 74 industriegesponsorde studies beweerden alle 74 (100%) dat er geen problemen waren ontdekt met aspartaam. Vergelijk dat met de tabaksindustrie die zelf ook nooit problemen met hun product lieten zien terwijl al het onafhankelijk onderzoek dat wel deed. De studies in een laboratorium zijn altijd anders dan de werkelijkheid. Daar gaat het niet om bijvoorbeeld Cola Light dat in hete containers in treinen en vrachtwagens is vervoerd. Men werkt meestal niet eens met aspartaam-oplossingen maar met droge capsules ervan. Uiteraard geleverd door de fabrikanten zelf. De laboratoriumversie van aspartaam is chemisch heel anders dan die in producten in de winkels.
Is domheid schadelijk voor je gezondheid? Vast niet want ik ken persoonlijk een hele hoop domme mensen die zich op hoge leeftijd nog steeds zonder wandelrek kunnen verplaatsen. Het onderzoek van de Amerikaanse neuropsycholoog Paul Spiers in 1988 liet zien dat aspartaam vermindering van intelligentie en beschadiging van het geheugen veroorzaakte. Dat verklaart misschien dat zoveel aspartaamconsumenten niet verder willen nadenken dan de brochures van de aspartaamfabrikanten.
Mijn eerder verschenen artikelen over aspartaam ("De Zoete Leugen" in Kleintje Muurkrant nummer 359 en 360, van 31 augustus en 28 september 2001) kregen geen plaats in de wat grotere media. Een redacteur van Vrij Nederland noemde mij kritiekloos en eenzijdig omdat ik blijkbaar geen bronnen van de industrie had gebruikt, zoals dat in 9 van de 10 artikelen over aspartaam het geval is (dat noem ik eenzijdigheid). Als je een artikel over waspoeder schrijft, citeer je ook niet uit de bronnen van All of Dash als het gaat over de kwaliteit van het product. Vrij Nederland meende overigens dat zij al genoeg aandacht aan aspartaam hadden besteed in het begin van de jaren tachtig en dat er niets nieuws te melden was. Behalve dan een hele nieuwe generatie tieners die niets vermoed, voegde ik eraan toe.
Voor diegenen die het onafhankelijke onderzoek in aspartaam wantrouwen, raad ik aan om zelf eens een experiment te doen. Net zoals de elf-jarige Jennifer Cohen in New Jersey dat heeft gedaan. In januari 1997 kocht zij 24 blikjes Coke Light in een supermarkt. 7 ervan plaatste ze in een koelkast, 7 in haar kamer (van ongeveer 20 graden Celsius) en 7 blikjes in een Boekel broedmachine, waar de temperatuur ongeveer 40 graden Celsius was. Ze controleerde de temperaturen dagelijks gedurende 10 weken. De resterende 3 blikjes bracht ze naar het Winston Laboratorium in Ridgefield, Connecticut. De laboratoriumtests onthulden dat een blikje Cola Light normaal 0,06 procent aspartaam bevat.
Toen de tien weken voorbij waren bracht ze alle blikjes mee uit de koelkast, haar kamer en de broedmachine naar het Winston Laboratorium om het te laten onderzoeken. Het Winston Laboratorium rapporteerde de volgende resultaten. De gekoelde monsters bevatte nog 0,058 procent aspartaam. Het missende gedeelte was veranderd in 0,001 procent DKP en 53,5 delen per miljard delen formaldehyde. Het monster uit haar kamer liet een gehalte van 0,051 procent aspartaam zien. Het missende gedeelte was veranderd in 0,002 procent diketopiperzazine (DKP) en 231 delen per miljard delen formaldehyde. In het broedmachinemonster was er nog maar 0,026 procent aspartaam over, maar 0,010 procent DKP en 76.2 delen per miljard delen formaldehyde. Hoe hoger de temperatuur was geweest, hoe hoger het gehalte DKP bleek te zijn. Kamertemperatuur leek het hoogste gehalte formaldehyde te geven ("How diet soda turns to poison", Earth Island Journal, Fall 1997). Dit experiment laat ook zien dat de afbraak van aspartaam zelfs in een koele omgeving plaatsvindt. DKP is een kankerverwekkende stof.
Het Europese Scientific Committee on Food kreeg in 2001 meer dan 500 pagina's research documenten toegestuurd van het Britse Food Standards Agency. In december 2002 kwam het comité met het sluitende rapport; er is niets aan de hand met aspartaam. Helaas bleken er leden van het comité ethische en financiële belangen met de voedingsindustrie te hebben. Zo is er bijvoorbeeld het International Life Sciences Institute (ILSI), een industriegroep die in 1978 is gesticht door Coca-Cola, Pepsi-Cola, Heinz Foundation, General Foods, Kraft Foods (waarvan de eigenaar Philip Morris is) en Proctor & Gamble. Ook de fabrikanten van aspartaam, Monsanto and Ajinomoto hebben afdelingen in allerlei delen van de wereld die afzonderlijke lidmaatschappijen in ILSI hebben. Een ander bedrijf dat aspartaam verkoopt, de Holland Sweetener Company, is ook lid van ILSI. Tenminste de helft van de leden van het comité was betrokken bij ILSI of hebben deel genomen aan ILSI workshops. Het comité weigerde of waren negatief over de meeste onafhankelijke studies terwijl er vrijwel geen negatief woord te pas kwam aan het door de industrie gesponsorde onderzoek. Voor een volledige ledenlijst van ILSI zie: www.ilsi.org/about/Assembly_of_Members.pdf
Het comité citeert bewijs dat aspartaam geen epilepsieaanvallen veroorzaakt uit twee industriegesponsorde studies (Rowan 1995, Shaywitz 1994). Als het comité deze studies had gelezen, dan hadden ze geweten dat bijna 100 procent van de patiënten anti-epilepsie medicatie nam tijdens het onderzoek. Wellicht dat de leden in Brussel belangrijkere dingen te doen hadden dan honderden pagina's onderzoek te lezen en te bestuderen. Voor een gedetailleerde analyse van de fraude inzake de studies uitgevoerd door het industriegesponsorde onderzoek: www.holisticmed.com/aspartame
Als je de hele situatie zou vergelijken met een rechtszaak waar de rechter maar naar één partij luistert, zou er niemand zijn die zoiets serieus neemt. Met aspartaam wordt dat vreemd genoeg wel gedaan. DSM (samen met de Japanse firma Tosoh eigenaar van Holland Sweetener Company, de op één na grootste leverancier van aspartaam in de wereld) vermeldt op hun internetsite eventjes dat "alle wetenschappelijke onderzoeken steeds tot één en dezelfde conclusie hebben geleid: aspartaam consumptie is veilig". Men probeert zelfs niet eens meer op een subtielere manier te liegen. Verder schrijft DSM: "Op internet en daarna in de pers verschijnen echter toch regelmatig publicaties die de veiligheid van aspartaam in twijfel trekken. Deze publicaties zijn echter niet gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en wij kunnen slechts raden naar de redenen, waarom bepaalde personen dergelijke negatieve publicaties opstellen." Zo gemakkelijk wordt er dus 'geredeneerd' dat al het onafhankelijke onderzoek niet wetenschappelijk zou zijn.
Ik zal één zo'n 'onwetenschappelijk' onderzoek eens nader onder de loep nemen. De Noorse medische studenten Arnstein Eltervaag en Elisabeth Hetle verbonden aan de Norwegian University of Science and Technology in Trondheim, Noorwegen hebben in december 2001 hun thesis gepresenteerd die is gebaseerd op de Sonnewald studie van 1995 die beschadiging door aspartaam van hersencellen in muizen onderzocht. De 48- pagina tellende thesis bevat 35 referenties. Medewerkers van de studie hebben een indrukwekkende carrière in biochemische studies van neurotoxins. Men werkte met hersencellen van 7 dagen oude muizen. Verschillende hoeveelheden aspartaam werden toegediend. Na 7 dagen werden ze geanalyseerd door 2 verschillende tests: de Lactate dehydrogenases (LDH) test, die een beeld geeft van celsterfte. En de 3- [4,5-dimethylthiazol-2yl]-2,5-diphenyltetrazolium bromid (MTT) test, die kan worden gebruikt om de mitochondriale activiteit in levende cellen te analyseren.
De resultaten lieten beschadiging/sterfte zien bij een toegevoegde
hoeveelheid van 0,06 mg/ml aspartaam elke dag voor 4 dagen. Ter
vergelijking bevat Cola Light 0,24 mg/ml aspartaam. De MTT en de LDH
tests lieten beschadiging zien aan de neuronen bij een toegevoegde
hoeveelheid van 1,5 en 3,00 mg/ml aspartaam na 22 uur incubatie. De
conclusie van de thesis was een waarschuwing voor het gebruik van
aspartaam, vooral voor kinderen omdat de NMDA-receptoren en de
synapsen die waren betrokken ook verbonden zijn met het leerproces. Zie
voor meer details van de oorspronkelijke Sonnewald studie: Onderzoek Noorwegen.
De PR-
mensen van DSM mogen mij overigens vertellen wat er dan zo
onwetenschappelijk is met deze studie.
Een studie gedaan door de Universiteit in Barcelona in 1998 (Trocho) liet zien dat zelfs een eenmalige dosis van 10 mg/kg aspartaam leidde tot een opeenhoping van formaldehyde in het lichaam (lever, nieren, hersenen) en celweefsel waar het de DNA beschadigde.
Voor meer details omtrent aspartaam, zie:
Kleintje Muurkrant nr.
359 en 360, 31 augustus, 28 september 2001, of op het internet
Kleintje Muurkrant
nr 359, 31 augustus 2001
Kleintje Muurkrant
nr 360, 28 september 2001,
Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 360, 26 september 2003